Từ khi chúng ta thực hiện đổi mới, mở cửa hội nhập, kinh tế nước ta có những bước phát triển rất đáng phấn khởi. Cùng với sự phát triển kinh tế, văn hóa của đất nước cũng phát triển mạnh mẽ, nhu cầu về xuất bản phẩm trong xã hội cũng tăng lên. Những biến đổi đó đã kéo theo sự phát triển của ngành kinh doanh xuất bản phẩm.

Kinh doanh xuất bản phẩm là việc bỏ vốn và công sức để tổ chức các hoạt động mua bán hàng hóa xuất bản phẩm thu lợi nhuận, nó là khâu lưu thông, phân phối, góp phần đưa xuất bản phẩm đến với bạn đọc, là cầu nối giữa tác giả và độc giả, giữa sản xuất và tiêu dùng.

Thực chất kinh doanh xuất bản phẩm là ngành kinh doanh thương mại nhằm lưu thông, phổ biến các xuất bản phẩm trên thị trường. Kinh doanh xuất bản phẩm là ngành kinh doanh đặc thù, nó vừa thuộc lĩnh vực kinh tế, vừa thuộc lĩnh vực văn hóa tư tưởng, có ý nghĩa vô cùng lớn lao trong việc thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Có nhiều người quan niệm kinh doanh xuất bản phẩm có gì mà phải học. Đó là một quan niệm hết sức sai lầm, nhất là trong cơ chế thị trường hiện nay. Bởi kinh doanh XBP không phải là ngành kinh doanh đơn thuần, mà nó đồng thời phải thực hiện 2 mục tiêu: mục tiêu kinh tế và mục tiêu xã hội. Để đạt được cả 2 mục tiêu đó, người làm kinh doanh xuất bản phẩm phải có kiến thức hiểu biết về văn hóa, xã hội; đồng thời phải có kiến thức về quản trị kinh doanh thì mới có thể phát triển kinh doanh một cách bền vững, hiệu quả.

Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay, nhân lực của ngành này đang rất thiếu, nên đội ngũ lao động của nhiều doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm mang tính chắp vá. Để có lao động, phần lớn các doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm đều phải tuyển lao động phổ thông hoặc lao động được đào tạo từ các ngành khác rồi huấn luyện lại theo kiểu: người biết nhiều dạy cho người biết ít và người biết ít dạy cho người không biết.

Hiện nay ở Việt Nam cơ sở giáo dục có đào tạo ngành kinh doanh xuất bản phẩm được tính trên đầu ngón tay bởi đây là chuyên ngành hẹp, các trường ít quan tâm. Chính vì vậy mà dẫn đến hệ quả: cung không đủ cầu lao động cho các doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm. Trường cao đẳng Văn hóa Nghệ Thuật & Du Lịch Nha Trang là một trong số rất ít đó.

Trường cao đẳng Văn Hóa Nghệ Thuật và Du Lịch Nha Trang tọa lạc tại 52 Phạm Văn Đồng (con đường đẹp nhất của thành phố Nha Trang). Trường chính thức đào tạo ngành kinh doanh xuất bản phẩm từ năm 1988 và đã từng ở nhiều lớp huấn luyện nghiệp vụ bán xuất bản phẩm cho các tỉnh duyên hải Nam Trung bộ, Tây Nguyên.

Với đội ngũ giảng viên chuyên nghiệp, có trình độ, tận tâm với nghề, quán triệt sâu sắc phương châm đào tạo: học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn nhà trường đã tích cực đổi mới chương trình, đổi mới phương pháp dạy học, giảm giờ học lý thuyết, tăng thời gian thực tập, thực tế. Bên cạnh đó, nhà trường còn thiết lập được mối quan hệ khăng khít với các doanh nghiệp ở địa phương nên đã tạo điều kiện thực tập thuận lợi cho học sinh – sinh viên. Nhờ vậy, các lớp học sinh – sinh viên do trường đào tạo ra có hiểu biết chính trị, có phẩm chất đạo đức tốt, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, ra trường được doanh nghiệp sẵn sàng tiếp nhận, đánh giá cao.

- Trình độ đào tạo:

Cũng giống như các ngành nghề khác của trường, đối với ngành kinh doanh xuất bản phẩm nhà trường đang đào tạo ở các trình độ: cao đẳng, trung cấp và huấn luyện nghiệp vụ.

- Thời gian đào tạo:

+ Bậc cao đẳng: 3 năm

+ Bậc trung cấp: 2 năm (đối với người có trình độ PTTH) hoặc 2 năm 3 tháng (đối với người đã học xong PTTH nhưng rớt tốt nghiệp).

+ Huấn luyện nghiệp vụ: tùy theo nội dung, tính chất của khóa học.

- Trình độ đầu ra đối với bậc cao đẳng:

Sau 3 năm học người học được trang bị kiến thức nền tảng về kinh tế, pháp luật, về thị trường xuất bản phẩm và quá trình tổ chức hoạt động kinh doanh xuất bản phẩm. Có hiểu biết sâu sắc về nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Có kiến thức chuyên sâu về:

+ Quản trị các lĩnh vực cụ thể của doanh nghiệp như quản trị chiến lược, quản trị bán hàng, quản trị marketing, quản trị rủi ro…
+ Có khả năng tổ chức, điều hành hoạt động doanh nghiệp kinh doanh.
+ Hoạch định chiến lược, xây dựng kế hoạch quản trị trong doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm.
+ Tổ chức triển khai và thực hiện chiến lược, kế hoạch quản trị.
+ Phân tích, đánh giá hoạt động của doanh nghiệp.
+ Có khả năng đào tạo và bồi dưỡng nhân viên.
+ Có kiến thức tin học tương đương trình độ A và trình độ Tiếng Anh B
- Vị trí làm việc:
+ Đối với cử nhân: bộ phận kinh doanh, bộ phận marketing, bộ phận khai thác, bộ phận tiêu thụ, bộ phận xuất nhập khẩu, bộ phận liên kết xuất bản, bộ phận kho vận của doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm, nhà xuất bản, cơ quan báo chí, truyền thông, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động xuất bản, các cửa hàng, siêu thị hoặc tự thành lập doanh nghiệp.
+ Đối với trung cấp: bộ phận marketing, bộ phận khai thác, bộ phận bán hàng, bộ phận kho vận…của các doanh nghiệp, nhà xuất bản, cơ quan báo chí, truyền thông, siêu thị.
Môi trường làm việc sạch sẽ, lịch sự, mát mẻ, chủ yếu trong phòng máy lạnh ở thành phố, khu tập trung dân cư, có cơ hội giao tiếp với nhiều người, đủ mọi tầng lớp, lứa tuổi, trình độ…

- Cơ hội việc làm:
Cơ hội việc làm hiện tại và mai sau đều rất lớn. Bởi xã hội càng phát triển thì nhu cầu về xuất bản phẩm càng lớn và như vậy càng cần tăng cường đội ngũ những người làm công tác lưu chuyển xuất bản phẩm từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng.
Từ khi đào tạo ngành Kinh doanh xuất bản phẩm đến nay, nhà trường đã cho ra trường nhiều khóa trung cấp và 1 khóa cao đẳng. Hầu hết HS-SV ngành kinh doanh xuất bản phẩm ra trường đều được các doanh nghiệp kinh doanh xuất bản phẩm nhận vào làm việc ngay sau khi vừa thi tốt nghiệp.

Căn cứ vào xu thế phát triển chung, xã hội càng phát triển, càng văn minh hiện đại nhu cầu tiêu thụ hành hóa dịch vụ càng tăng, nghề kinh doanh sẽ càng phát triển.

- Cơ hội học tập sau khi tốt nghiệp:

+ Đối với bậc trung cấp: có thể học liên thông lên cao đẳng, đại học ngành kinh doanh xuất bản phẩm, quản trị kinh doanh hoặc văn hóa học…

+ Bậc cao đẳng: có thể học liên thông lên đại học quản trị kinh doanh xuất bản phẩm, quản trị doanh nghiệp xuất bản, quản trị kinh doanh, văn hóa học…



Th.S Phạm Thị Huyền